Tác dụng của vitamin E đối với sức khỏe con người là điều không thể bàn cãi. 

Song, không phải ai cũng hiểu rõ vitamin E có tác dụng gì trong việc phòng chữa bệnh, cũng như bảo vệ cơ thể khỏi những tổn thương bên ngoài.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn sâu hơn về từng công dụng của vitamin E, cũng như những căn bệnh có thể phòng ngừa được nhờ vào việc bổ sung đầy đủ vitamin E.

Vitamin E là gì?

Định nghĩa

Vitamin E là một chất dinh dưỡng tan trong chất béo và được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm hàng ngày. 

Vitamin E thường tồn tại dưới hai dạng là: tocopherol và tocotrienol

Trong cơ thể, vitamin E hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do. 

Các gốc tự do là gì?

Các gốc tự do là các hợp chất được hình thành thông qua:

• Quá trình chuyển đổi thức ăn thành năng lượng trong cơ thể
  • Quá trình trao đổi chất 
  • Quá trình hô hấp…
• Các tác nhân bên ngoài như: 
  • Ánh sáng mặt trời
  • Khói thuốc
  • Ô nhiễm môi trường…

Các gốc tự do có khả năng tấn công và gây tổn thương cho các thành phần tế bào, bao gồm protein, lipid và DNA, dẫn đến sự suy thoái của các cấu trúc tế bào và lão hóa. 

Để đối phó với gốc tự do, cơ thể chúng ta sẽ sử dụng hệ thống chống oxy hóa tự nhiên, bao gồm:

• Các enzym chống oxy hóa 
• Các chất chống oxy hóa như: vitamin E, vitamin C, beta-carotene…

Tại sao chúng ta cần vitamin E? 

Vitamin E có khả năng tương tác với các gốc tự do và ổn định chúng bằng cách chuyển nhượng electron, giúp ngăn chặn sự tổn thương tế bào và duy trì sự cân bằng oxy hóa trong cơ thể.

Cơ thể chúng ta cần vitamin E để tăng cường hệ miễn dịch, từ đó chống lại các vi khuẩn và virus. 

Nó giúp mở rộng các mạch máu và giữ cho máu không bị đông lại bên trong mạch máu. 

Ngoài ra, các tế bào sử dụng vitamin E để tương tác với nhau và thực hiện nhiều chức năng quan trọng.

Chúng ta cần bao nhiêu vitamin E mỗi ngày?

Lượng vitamin E bạn cần mỗi ngày phụ thuộc vào độ tuổi của bạn. 

Liều lượng khuyến nghị trung bình hàng ngày tính bằng miligam (mg)

Theo Viện quốc gia về Sức khỏe của Hoa Kỳ

Vitamin e có trong thực phẩm nào?

Vitamin E được tìm thấy trong thực phẩm tự nhiên và thực phẩm chức năng.

Một số loại thực phẩm chứa nhiều vitamin E:

• Các loại dầu thực vật như: dầu mầm lúa mạch, dầu hạt hướng dương, dầu cây rum, dầu bắp, dầu đậu nành…
• Các loại hạt như: đậu phộng, hạt phỉ, hạnh nhân, hạt hướng dương…
• Các loại rau xanh như: rau bina, bông cải xanh…
• Một số loại thực phẩm được bổ sung vitamin E như: ngũ cốc ăn sáng, nước ép trái cây, bơ thực vật…

Xem thêm: Top 4 nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin E nhất 

Vitamin e có tác dụng gì?

Chống oxy hóa, ngăn ngừa stress oxy hóa

Oxy hóa là gì? Stress oxy hóa là gì?

Oxy hóa là quá trình bình thường diễn ra trong cơ thể, trong đó các phân tử hoặc các chất khác mất đi electron và gây tổn thương tế bào.

Trong khi đó, stress oxy hóa là sự mất cân bằng giữa sự sản xuất và tiêu huỷ các chất oxy hóa trong cơ thể. Các phân tử không ổn định có thể tấn công và làm hỏng các cấu trúc tế bào, gây tổn thương cho tế bào và mô.

Stress oxy hóa có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm viêm nhiễm, lão hóa, bệnh tim và ung thư.

Chất chống oxy hóa là gì?

Chất chống oxy hóa là những phân tử có khả năng tặng một electron cho gốc tự do mà không bị mất đi tính ổn định của chúng.

Tác dụng của vitamin E 

Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ.

Nó có khả năng chuyển nhượng electron để ổn định các gốc tự do không ổn định, từ đó giảm khả năng tác động của chúng lên các thành phần tế bào như lipid, protein, và DNA.

Bảo vệ màng tế bào 

Chống tổn thương lipid

Lipid là thành phần chính của màng tế bào và các cấu trúc tế bào khác. 

Stress oxy hóa có thể gây tổn thương lipid, làm suy yếu tính toàn vẹn và chức năng của màng tế bào.

Tác dụng của vitamin E là hòa tan trong màng tế bào và các cấu trúc lipid khác, tạo thành một lớp màng bảo vệ bên ngoài, ngăn chặn gốc tự do tấn công các phân tử lipid trong màng. 

Bảo vệ DNA

Stress oxy hóa có thể gây tổn thương và làm thay đổi DNA.

Tác dụng của vitamin E là tương tác với gốc tự do, bảo vệ màng tế bào và hỗ trợ hệ thống chống oxy hóa, giúp duy trì tính toàn vẹn của DNA và bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương

Tương tác với các chất oxy hóa khác

Vitamin E có khả năng tương tác với các chất oxy hóa khác trong cơ thể, như vitamin C, glutathione và enzyme chống oxy hóa. 

Quá trình tương tác này tạo ra một hệ thống chống oxy hóa mạnh, cùng nhau bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do stress oxy hóa.

Tác dụng của vitamin E trong phòng ngừa bệnh tật

Tác dụng của vitamin E là ngăn ngừa và đảo ngược các biến chứng bệnh nhờ khả năng chống oxy hóa, chống viêm, ức chế hiện tượng kết dính tiểu cầu và tăng cường hoạt động miễn dịch.

Bệnh tim mạch

Một trong những tác dụng của vitamin E là khả năng ức chế hiện tượng kết dính tiểu cầu, giảm nguy cơ hình thành các cục máu đông trong mạch máu. 

Các cục máu đông này có thể làm tắc nghẽn và làm co cứng mạch máu, gây ra các biến chứng trong hệ tuần hoàn, đặc biệt là trong bệnh tim mạch. 

Vitamin E giúp ngăn chặn quá trình kết dính và đông máu, từ đó bảo vệ tim và hệ tuần hoàn khỏi các biến chứng nguy hiểm.

Bệnh ung thư

Một trong những tác dụng khác của vitamin E, đặc biệt là alpha-tocopherol, gamma-tocopherol và delta-tocopherol, chính là khả năng chống ung thư. 

Các dạng tocopherol này có tác dụng ức chế quá trình peroxy hoá lipid, ngừng chu kỳ tế bào và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư. 

Chúng cũng có khả năng ngăn cản tăng sinh mạch máu, giúp kiềm chế sự lan rộng của khối u.

Tương tự, tocotrienol cũng có tác dụng ức chế quá trình peroxy hoá lipid, làm giảm khả năng tổng hợp và tích tụ cholesterol trong tế bào. 

Ngoài ra, tocotrienol còn có khả năng thúc đẩy cái chết của các tế bào ung thư, góp phần ngăn chặn sự phát triển của chúng.

Bệnh đục thủy tinh thể 

Đục thủy tinh thể là căn bệnh phổ biến ở người già. 

Chúng xảy ra khi các protein trong thủy tinh thể bị kết tủa hoặc thay đổi trật tự cấu trúc do các gốc tự do.

Một số nghiên cứu cho thấy việc cung cấp đủ vitamin E trong thời gian dài góp phần làm chậm quá trình đục thủy tinh thể do tuổi tác.

Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có đủ bằng chứng để kết luận rằng việc sử dụng vitamin E có thể giảm nguy cơ phát triển của bệnh đục thuỷ tinh thể.

Bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là kết quả của việc tích tụ của các protein bị “lỗi” trong não, đặc biệt là protein beta-amyloid. 

Các protein này kết cụm lại, ngăn các tế bào não truyền tín hiệu cho nhau. Beta-amyloid làm chết các tế bào thần kinh, gây ra chứng mất trí nhớ ở người bệnh.

Ngoài ra, quá trình peroxy hóa lipid cũng góp phần tổn thương các tế bào nào, làm suy giảm nhận thức và trí tuệ của bệnh nhân Alzheimer.

Tác dụng của vitamin E là ngăn chặn sự hình thành gốc tự do hydrogen peroxide và độc tính tế bào.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin E có thể làm chậm tiến trình bệnh Alzheimer ở những người mắc bệnh nặng vừa phải. 

Cải thiện hệ miễn dịch

Tác dụng của vitamin E là chống oxy hóa, giúp ngăn chặn sự tổn thương tế bào do các gốc tự do, giúp tăng cường chức năng của các tế bào miễn dịch như tế bào lympho B, lympho T và tế bào diệt tự nhiên. 

Ngoài ra, nó còn có công dụng ức chế sự tổng hợp các chất gây viêm và ức chế hoạt động của các phân tử vi khuẩn, virus và nấm.

Việc bổ sung vitamin E có tác động tích cực trong việc ngăn chặn các bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là ở người già. 

Ngoài ra, vitamin E cũng có lợi cho một số bệnh khác như viêm da do ánh sáng, đau bụng kinh, tiền sản giật và rối loạn vận động muộn, khi được kết hợp với vitamin C.

Hỗ trợ sự phát triển và duy trì của da và tóc 

Tác dụng chống oxy hóa

Các gốc tự do có thể gây tổn thương da và tóc, dẫn đến lão hóa và các vấn đề khác như viêm nhiễm và sự suy giảm sức sống của tóc. 

Tác dụng của vitamin E là bảo vệ da và tóc khỏi sự tổn thương do tác động môi trường và tác động của tia tử ngoại.

Tác dụng kháng viêm

Kế tiếp, tác dụng của vitamin E là khả năng giảm viêm và làm dịu tình trạng viêm nhiễm trên da, như đỏ, ngứa, kích ứng và bong tróc.

Phục hồi và tái tạo

Cuối cùng, tác dụng của vitamin E là khả năng hỗ trợ quá trình phục hồi và tái tạo tế bào da và tóc. 

Nó có thể giúp giữ cho da mềm mịn, giảm nếp nhăn và cải thiện cấu trúc tóc.

Xem thêm: Vitamin E dưỡng da ra sao? 3 cách dưỡng da bằng vitamin E

Kết luận 

Sau những thông tin trên, có lẽ chúng ta đã hiểu được tác dụng của vitamin E cũng như cơ chế mà nó hoạt động để bảo vệ cơ thể chúng ta khỏi bệnh tật.

Ngoài ra, chúng ta còn có thể kết hợp vitamin E với các chất chống oxy hóa khác như vitamin C, beta-carotene và selenium để tăng tác dụng của vitamin E nữa nhé.

Nguồn tham khảo: The Role of Vitamin E in Human Health and Some Diseases